آشنایی با بش قارداش و باباامان در بجنورد

 شهر بجنورد در مسیر جاده شمال به مشهد مقدس همه ساله پذیرای زوار حرم مطهر امام هشتم می باشد . درین صفحه شما را با عمده تفرج گاه های خراسان شمالی آشنا می کنیم 

    
 چشمه بش قارداش: بش قارداش یکی از جاذبه‌های طبیعی شهرستان بجنورد است که به معنای «پنج برادر» می‌باشد. این مکان در 7 کیلومتری شهر بجنورد و در مسیر جاده بجنورد- اسفراین قرار دارد.

پیش از اسلام، در زمان اشکانیان و ساسانیان، در این محل عبادتگاه پیشوایان دین زرتشتی قرار داشته است. به سبب اقامت دائمی مُغان (بزرگان دین زرتشتی)، به «چهار مغان» شهرت یافت. طبق مدارک موجود آب چشمه به چهرمغان یا چرمغان موسوم بوده که هم‌اکنون نیز به این نام معروف است. نام «بش قارداش» بر اساس داستان تاریخی است که در بین مردم شهر رواج دارد. طبق این افسانه، در روزگاران قدیم پنج برادر در شهر بجنورد زندگی می‌کردند که به دلیل مخالفت با ظلم و ستم حکمران، تحت تعقیب مأموران قرار می‌گیرند. آن‌ها می‌گریزند و مأموران نیز آن‌ها را تا این مکان تعقیب می‌کنند. پنج برادر از خدا طلب کمک می‌کنند و در این هنگام پنج سوراخ در کوه ایجاد می‌شود که برادران به آن‌ها پناه می‌برند و از سوراخ‌ها آب گوارایی جاری می‌شود که تا سال‌ها قبل و پیش از خشکسالی‌های شدید، تمام این 5 چشمه آب داشتند. البته نظر دیگری نیز در خصوص این نام وجود دارد مبنی بر این که چون 5 چشمه غارمانندِ سنگی وجود دارد، نامشان بش قارداش شده است. قار (=غار) و داش که در ترکی همان سنگ است. البته احتمالاً این روایت توسط کسانی مطرح شده است که به زبان ترکی آشنایی نداشته‌اند. در زبان ترکی صفت قبل از اسم می‌آید که در این صورت اسم این مکان می‌باید به صورت «بش داشلِه غار» باشد در صورتی که چنین نیست.

آب چشمه بش قارداش از کوهی سنگی و از پنج شکاف بزرگ و کوچک در پایین کوه بیرون می‌ریزد که در روزگار گذشته آب چشمه در سمت بالا و میانه کوه بیرون می‌آمد و هم‌اکنون شکاف‌ها و مسیرهای آب نیز بر روی کوه به جا مانده است. آب چشمه بش قارداش جهت درمان بیماری‌های تغذیه‌ای، ناراحتی‌های کبدی، صفرایی و دستگاه ادراری اهمیت خاصی دارد. بر اساس تحقیقات دکتر محمدرضا غفوری؛ استاد دانشکده داروسازی دانشگاه تهران، آب معدنی بش قارداش در شمار آب‌های بیکربناته، کلسیم و سولفاته کلرور سرد به همراه سیلیس و آثار آهن می‌باشد. براساس اعلامیه بهداشت محیط شهرستان بجنورد، اثرات درمانی آب بش قارداش در اختلالات دستگاه گوارش، معده، کبد، لوزالمعده و روده مؤثر است. خاصیت قلیایی این آب‌ها به سبب خنثی کردن اسیدیته و وجود سیلیس اثر حفاظتی و تسکین‌دهنده دارد. این مکان تفریحی دارای سه استخر می‌باشد که دو استخر آن برای شنای کودکان و بزرگسالان ایجاد شده است. یک استخر در حال ساخت برای بانوان نیز از دیگر امکانات این مکان می‌باشد.

چشمه بابا امان: چشمه بابا امان واقع در پارکی به همین نام در 10 کیلومتری شمال شرقی شهر بجنورد و کنار جاده بجنورد- مشهد می‌باشد. هر سال مسافرانی که به زیارت امام رضا (ع) می‌روند از این مسیر عبور می‌کنند و از این مکان زیبا دیدن می‌کنند. چشمه اصلی بابا امان از چهار نقطه درون تپه می‌جوشد و آب آن به درون استخرهایی می‌ریزد که با اختلاف سطح نسبت به هم ساخته شده‌اند تا آبشارهای مصنوعی ایجاد کنند. مصرف آب این چشمه‌ها، صفراآور، ملیِّن و تسهیل‌کننده اعمال گوارشی و دفع‌کننده سموم است.در فراز تپه در این تفرجگاه بنای امام زاده ای وجوددارد. که معروف به شاهزاده اسماعیل فرزند امام موسی کاظم (علیه السلام) است

وجه تسمیه نام بابا امان

ناصرالدین شاه در سفرنامه دوم خود درباره وجه تسمیه بابا امان می نویسد: در زمان قدیم یک امام زاده به ده آمده بود اهل ده خواستند امامزاده را بکشند. امام زاده دوید و خود را در آغوش پیر روستا انداخت اما پیر سر امامزاده را جدا نمود. به این جهت این قریه به بابا امان موسوم شده است.

در دامنه تپه‌ها و درختان انبوه این مکان، تأسیساتی از جمله رستوران، متل، پارک بازی کودکان، نانوایی و نمایشگاه‌های فصلی صنایع دستی این استان، دایر است. بر روی تپه‌ای از بابا امان، محلی به نام قوری و سماور وجود دارد که محلی برای استراحت کوتاه مدت و نوشیدن چای ساخته شده است و علت نامگذاری آن وجود نمادی بزرگ از قوری و سماور به ارتفاع بیش از 4 متر می‌باشد.