معماری عمارت یا موزه مفخم بجنورد

 عمارت مفخم

عمارت مفخم بزرگترین و شاخص‌ترین اثر معماری از دوره قاجار در خراسان شمالی است که در شمال شرق شهر بجنورد واقع است.

در دوره قاجار عمارت مفخم همراه با بناهای دیگری از جمله آیینه‌خانه، کلاه فرنگی، حوضخانه و سردر در باغ بزرگی قرار داشته که مجموعه دارالحکومه مفخم را تشکیل می‌داده‌اند.

بنای عمارت در دهه ۱۳۰۰هجری قمری، همزمان با دوره حکومت ناصرالدین شاه به دستور یارمحمدخان شادلو معروف به سردار مفخم ساخته شده و محل سکونت خانواده وی و پذیرایی از میهمانان دولتی و رجال سیاسی بوده است.

 معروف است که نقشه ساختمانی عمارت به دست میرزا مهدی خان شقاقی، نخستین استاد معماران ایرانی تعلیم یافته در فرنگ که معماری مدرسه سپهسالار تهران از جمله کارهای او است، طراحی شده است.

آرشیو عکس های خراسان شمالی

عکس های تاریخی

خراسان شمالی در یک نگاه

آشنایی با مناطق خراسان شمالی- رویین

 خوشا رویین و جای با صفایش          که دل پر می زند هر دم برایش

رویین روستای رویین از جمله روستا های سر سبز و خوش اب وهوای شهرستان اسفراین است که در سمت جنوبی کو ههای الاداغ و در یکی از دره های مصفای ان واقع شده است.

اقلیم خراسان شمالی

کوه می سی نو  مرز ایران و ترکمنستان - از منطقه نمونه گردشگری ایوب نبی

استان خراسان شمالی با مساحتی حدود ۲۸۱۷۹ کیلومتر مربع از 8 شهرستان بجنورد (مرکز استان)، شیروان، اسفراین، مانه و سملقان،راز وجرگلان، جاجرم، فاروج و گرمه تشکیل شده است. این استان از نظر موقعیت جغرافیایی؛ از شمال با کشور ترکمنستان، از شرق و جنوب با استان خراسان رضوی، از جنوب غربی با استان سمنان و از غرب با استان گلستان هم مرز است. آثار کشف شده در این استان نشان از قدمت تاریخی کهن آن دارد. محوطه باستانی معروف به پهلوان و تپه حیدران جاجرم، قدمتی بیش از ۱۲ هزار سال دارند

جغرافیای استان خراسان شمالی

 اقلیم مدیترانه خراسان شمالی که تفاوت چشمگیری با سرزمینهای مجاور خویش از نظر برخورداری از مواهب طبیعی دارد، در حقیقت دروازه شمالی خراسان قدیمی محسوب می شود. خراسان شمالی از نظر طبیعی محصور بین دو رشته کوه کپه داغ در شمال و دنباله البرز یعنی آلاداغ , شاه جهان در جنوب و مجموعاً سرزمینی کوهستانی با دشت های حاصلخیز در میان کوه ها می باشد که شرایط بسیار مساعدی برای کشاورزی و دامپروری دارد.استان خراسان شمالی حدود 28100 کیلومتر مربع وسعت دارد که از 14 استان کشورمان و 51 کشور دنیا بزرگتر است جمعیت این استان نیز از 7 استان کشور بیشتر می باشد.خراسان شمالی از شمال به کشور ترکمنستان 270 کیلومتر مرز مشترک دارد همچنین از شرق و جنوب با استان خراسان رضوی و از مغرب به استان گلستان و از سمت جنوب غربی با استان سمنان همسایه می باشد.

آب و هوای این استان متنوع ولی در مجموع معتدل کوهستانی است که رشته کوه کپه داغ در قسمت شمالی و کوه های آلاداغ و شاه جهان در جنوب استان دشت های مرکزی را احاطه نموده اند که زمینه بسیار مناسبی برای کشاورزی و دامپروری ، تولید میوه در این استان ایجاد شده است.

وجود تنها رودخانه دائمی و پرآب شرق ایران اترک و سرشاخ های متعدد آن و چشمه سارهای این استان و احداث چهار سد بزرگ به نام های بیدو از اسفراین و شورک و بارزوی شیروان و شیرین دره مانه و سملقان در تامین منابع آب این استان اهمیت ویژه ای دارند. میزان بارندگی در این استان در نواحی مختلف 200تا 500 میلی متر متغییر است.

تنوع اقلیم های مختلف در استان خراسان شمالی به دلیل وجود کوهستان ها و جنگل ها و مراتع وسیع و منابع آب سرشار بسیار چشمگیر می باشد.

منبع:http://www.irimo.ir

آتشکده اسپاخو -خراسان شمالی

. معبد سنگی اسپاخو موسوم به آتشکده یا کلیسای اسپاخو منسوب به دوره ساسانی قدیمی ترین بنای ثبت شده این دوره درخراسان شمالی است.  این دوره درخراسان شمالی است. این بنا در کیلومتر 115مسیر جاده بجنورد-گلستان و65کیلومتری غرب شهر آشخانه ومرکز مانه وسملقان بر روی تپه ای مرتفع در دامنه جنگل های کاج وسرو ودر کنار دهکده اسپاخو بنا شده است.

---

 

معماری این بنا الگو گرفته از ترکیب گنبد وایوان است که سابقه کهنی در معماری بناهای دوران تاریخی واسلامی دارد ودر نظریه دیگر این بنا الگو گرفته از پای فیل مشهور به پافیلی است که از پابرجا ترین نوع معماری محسوب می شود.طرح این بنا ترکیبی از یک ایوان با پلان چهار گوش، تالار ویک اتاق چهار گوش در قسمت شرقی است که ایوان آن به وسیله دهلیز به اتاق قسمت شرق ایوان مرتبط است، پوشش سقف اتاق به صورت گنبدی از نوع پوشش های نیمکره ای وقابل مقایسه با گنبد چهار طاق های ساسانی است

در وجه تسمیه دهکده اسپاخو گفته می شود واژه  "هسپ واسپ" که نام کهن وپهلوی است به مرور زمان تبدیل به اسب شده وطبق شواهد احتمالی این منطقه محل پرورش اسب بوده که نام دهکده اسپاخو نیزاز آن گرفته شده است .با توجه به خصوصیات معماری وکاربرد مصالح به ویژه استفاده از سنگ های نتراشیده ،تیرهای کوچک چوبی از درخت ارس ، ساروج وشیوه طاقسازی وقوس های طاق هاودیگر موارد می توان گفت این نوع

شیوع معماری مربوط به اوایل دوره ساسانی وحداکثراوایل اسلام تا عصر آل بویه است. بنای اسپاخو در سال 1345توسط یک تیم باستان شناسی وبه شماره1579 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید وبه دلیل ویژه گی های ساختاری به کلیسای اسپاخو شهرت یافت. اسپاخو در حقیقت پابرجاترین اثر باستانی سده های قبل از اسلام در خراسان پهناور است که از نظر تاریخی اهمیت ویژهای دارد. اما وجود آتشدان و باقی ماندن حفره هایی در سقف برای خروج دود و... این احتمال را که این معبد توسط زرتشتیان ساخته شده باشد را قوی تر می کند.

.